DOKUMA KUMAŞLAR
İplikleri veya iplikleri birbirine geçirerek kumaş yaratma sanatı olan dokuma, binlerce yıldır dünya çapında çeşitli kültürler tarafından uygulanan eski ve geleneksel bir zanaattır. Süreç, dokuma kumaş üretmek için yatay ipliklerin (atkı) dikey ipliklerle (çözgü) birbirine geçirilmesini içerir. Birbirine geçirme yöntemi farklılık gösterebilir, bu da kumaşın dokusunu ve stilini tanımlayan çeşitli örgüler ve karmaşık desenlerle sonuçlanır.
Kumaşlar, giysilerin estetik çekiciliğini artıran benzersiz dokumalar ve desenler oluşturmak için kullanılan farklı mekanizmalarla geniş bir tasarım ve stil yelpazesinde üretilmektedir. Tasarım ve tekniğin bu karmaşık etkileşimi sadece görsel çekiciliği etkilemekle kalmaz, aynı zamanda kumaşın dayanıklılığını, dokusunu ve işlevselliğini de etkiler. Bu dokuma yöntemlerini ve ürettikleri kumaş kategorilerini anlamak, hem tekstil inovasyonu hem de tasarım çeşitliliği için çok önemlidir. Bu makale, çeşitli dokuma türlerini araştırmakta ve bu kategoriler altında sınıflandırılan kumaşlara genel bir bakış sunarak modern ve geleneksel tekstil uygulamalarındaki önemlerini vurgulamaktadır.
DOKUMA KUMAŞ ÇEŞİTLERİ
Havlı Dokuma
Açıklama
Yüzeyde ilmekler veya kesilmiş ilmekler oluşturan ekstra iplikler ekleyerek üç boyutlu bir doku oluşturur.
Özellikler:
- Yumuşak ve kabarık.
- Kalın ve yalıtkan.
- Zamanla dökülme veya aşınma olabilir.
Örnekler:
Kadife, fitilli kumaş, havlu kumaşı.
Dimi Dokuma
Açıklama
Bir ipliği üzerine bir kez, iki (veya daha fazla) ipliği altından geçirerek oluşan çapraz sırtlar veya çizgilerle karakterize edilir.
Özellikler:
- Yumuşak ve esnek.
- İyi drape yapar.
- Dayanıklı ve kırışıklığa karşı dirençlidir.
Örnekler:
Denim, balık sırtı, gabardin kumaş.
Balıksırtı Dokuma
Açıklama
Balık sırtı benzeri bir desen oluşturan, dimi dokuma çeşidi.
Özellikler:
- Dekoratif ve dokulu.
- Dayanıklı ve çok yönlü.
- Genellikle takım elbiseler ve dış giyim için kullanılır.
Örnekler:
Yün kumaşlar, tüvit kumaşlar.
Krep Dokuma
Açıklama
Yüksek derecede bükülmüş iplikler ve düzensiz dokuma desenleri kullanılarak elde edilir.
Özellikler:
- Kırışık veya çakıl taşına benzer doku.
- Hafif ve dökümlü.
- Kırışmaya karşı dirençli.
Örnekler:
İthal Krep, jorjet kumaşlar.
Jakar Dokuma
Açıklama
Jakar dokuma tezgahı kullanılarak doğrudan kumaşa dokunan karmaşık desenler, örneğin çiçekler veya damask desenleri.
Özellikler:
- Zarif ve dekoratif desenler.
- Ağır ve dokulu olabilir.
- Dayanıklı ve çok yönlüdür.
Örnekler:
Brokar, şam, duvar halısı.
Armürlü Dokuma
Açıklama
Özel bir dokuma tezgahı kullanılarak kumaşta küçük, geometrik desenler üretilir.
Özellikler:
- Özenli ve zarif desenler.
- Dayanıklı ve dokulu.
- Genellikle gömlek kumaşlarında kullanılır.
Örnekler:
Pike, armürlü pamuk.
Gaze Dokuma
Açıklama
Komşu çözgü ipliklerinin birbirine burularak atkı ipliğiyle örülmesiyle oluşturulur.
Özellikler:
- Açık ve havadar bir dokuya sahiptir.
- Dayanıklı ve formunu koruyan yapıdadır.
- Bozulmalara ve iplik çekilmesine karşı dirençlidir.
Örnekler:
Tül, file perdeler.
Sepet Dokuma
Açıklama
Düz dokumanın bir çeşidi olup, iki veya daha fazla ipliğin birlikte dokunmasıyla oluşturulur.
Özellikler:
- Gevşek doku yapısına sahiptir.
- Kaba ya da ince olabilir.
- Esnektir ancak çok güçlü değildir.
Örnekler:
Canvas, oxford kumaş.
Saten Dokuma
Açıklama
İpliklerin diğer birçok ipliğin üzerinden geçirilerek yüzeyde uzun atlamalar oluşturmasıyla parlak ve düzgün bir yüzey elde edilir.
Özellikler:
- Parlak ve düzgün yüzeylidir.
- Dayanıklılığı düşüktür, kolayca ilmek alabilir.
- Yumuşak ve lüks bir dokuya sahiptir.
Örnekler:
Saten, şarmuaz, krep arkalı saten.
Düz Dokuma
Açıklama
En basit ve en yaygın dokuma türü olup, atkı ve çözgü ipliklerinin birbirinin üzerinden ve altından dönüşümlü olarak geçmesiyle oluşturulur.
Özellikler:
- Düz yüzeylidir.
- Sağlam ve dayanıklıdır.
- Hafiften ağıra değişen kumaş türlerinde kullanılır.
Örnekler:
Müslin, pötikare, tafta, şifon
